Wniosek o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej

1 września 2020 r. w imieniu naszego Klienta – osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej – złożyliśmy wniosek o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej.

Sąd Upadłościowy ogłosił upadłość Klienta, wyznaczył syndyka i wezwał wierzycieli do zgłoszenia swoich wierzytelności.

W toku postępowania swoje wierzytelności zgłosiło skutecznie dwóch wierzycieli.

Syndyk zarekomendował umorzenie zobowiązań Upadłego bez ustalania planu spłaty, a wierzyciele w wyrażonych stanowiskach się temu nie sprzeciwili.

W sprawie odbyło się 5 rozpraw.

Pierwsza 28 września 2022 r., na której został przesłuchany Upadły na okoliczności związane z powstaniem stanu niewypłacalności i jego aktualnej sytuacji. Z uwagi na powzięcie przez Sąd Upadłościowy informacji o dokonaniu darowizny nieruchomości przez Upadłego w okresie, w którym powstały pierwsze zobowiązania będące przyczyną jego niewypłacalności Sad zdecydował o odroczeniu terminu rozprawy.

Kolejne rozprawy odbyły się 9 listopada 2022 r.,  14 grudnia 2022 r., 25 stycznia 2023 r. oraz 15 lutego 2023 r. W toku rozpraw Sąd Upadłościowy zmierzał do ustalenia przeznaczenia środków uzyskanych przez członka rodziny ze sprzedaży darowanej przez Upadłego nieruchomości, gdyż upatrywał w tej okoliczności podstawę do odmowy ustalenia planu spłaty.

Sąd wydał postanowienie, zgodnie z którym ustalił wysokość wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji syndyka oraz wysokość kosztów postępowania, którymi obciążył Upadłego oraz odmówił ustalenia planu spłaty.

Zgodnie z ustnymi motywami zaprezentowanymi przez Sąd Upadłościowy główną przyczyną wydania rozstrzygnięcia o przedmiotowej treści było darowanie przez Upadłego nieruchomości członkowi rodziny w okresie powstania pierwszych zobowiązań, czym celowo doprowadził do pokrzywdzenia wierzycieli. Dodatkową przesłanką wskazującą na celowe działanie Upadłego była szybka sprzedaż nieruchomości przez członka rodziny Upadłego, w celu utrudnienia dochodzenia roszczenia na podstawie skargi pauliańskiej.

Złożyliśmy w imieniu Klienta wniosek o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia postanowienia wydanego 15 lutego 2023 r.

Do Kancelarii wpłynęło uzasadnienie postanowienia z 5 lutego 2023 r., w którym odmówiono Upadłemu ustalenia planu spłaty.

Podstawą tego rozstrzygnięcia było ustalenie, że Upadły dokonał darowizny nieruchomości na rzecz członka rodziny, uznając, iż był to jedyny wartościowy składnik majątku Upadłego. W rezultacie zachowanie dłużnika doprowadziło do pokrzywdzenia wierzycieli, bowiem  uniemożliwiło zaspokojenie się wierzycieli z jedynego – w ocenie Sądu – wartościowego składnika majątku.

Złożyliśmy w imieniu Klienta zażalenie na postanowienie. Naszym głównym zarzutem w treści zażalenia był zarzut naruszenia prawa materialnego art. 491^14a ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. prawo upadłościowe poprzez jego błędną wykładnię.

Szersze wyjaśnienia dotyczące wykładni tegoż przepisu znajdują się w artykule „Pojęcie celowego doprowadzenia do swojej niewypłacalności jako podstawa do odmowy ustalenia planu spłaty”. 

Uzupełniająco, podnieśliśmy zarzuty procesowe dotyczące dowolnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Sąd Okręgowy w Poznaniu na skutek naszego zażalenia na postawienie z  15 lutego 2023 r. postanowił:

1. Zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że
   
   a) w punkcie 4 umorzyć zobowiązania Upadłego powstałe przed dniem ogłoszenia upadłości, za wyjątkiem zobowiązań, o których mowa w art. 491²¹ ust. 2 ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1520 z późn. zm.), tj. zobowiązań o charakterze alimentacyjnym, zobowiązań wynikających z rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci, zobowiązań do zapłaty orzeczonych przez sąd kar grzywny, a także do wykonania obowiązku naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, zobowiązań do zapłaty nawiązki lub świadczenia pieniężnego orzeczonych przez sąd jako środek karny lub środek związany z poddaniem sprawcy próbie, jak również zobowiązań do naprawienia szkody wynikającej z przestępstwa lub wykroczenia stwierdzonego prawomocnym orzeczeniem oraz zobowiązań, których Upadły umyślnie nie ujawnił, jeżeli wierzyciel nie brał udziału w postępowaniu;
   
   b) w punkcie 5 kosztami postępowania upadłościowego obciążyć w całości Skarb Państwa – Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w Poznaniu;
   
   
2. Kosztami postępowania zażaleniowego obciążyć Upadłego w zakresie poniesionym.

Jak wyjaśnia Sąd Okręgowy w treści uzasadnienia działaniem celowym jest takie zachowanie, które:

• jest bezprawne (tj. sprzeczne z obowiązującym porządkiem prawnym);
• umyślne w zamiarze bezpośrednim (dłużnik przewiduje skutek w postaci niewypłacalności i świadomie do niego dąży);
• a jednocześnie jest ono wprost nakierowane na osiągnięcie określonego celu, którym jest osiągnięcie stanu niewypłacalności bądź pogłębienie tego stanu.

W ocenie Sądu Okręgowego samo trwonienie majątku, czy też nieregulowanie wymagalnych zobowiązań nie stanowi jeszcze podstawy do odmowy ustalenia planu spłaty wierzycieli na podstawie art. 491^14a ust. 1 prawa upadłościowego. Niezbędnym warunkiem jest, aby czynności te nastąpiły w okolicznościach celowego działania ukierunkowanego na brak spłaty wierzycieli i osiągnięcie stanu niewypłacalności. Sąd Okręgowy w Poznaniu przychylił się zatem w całości do zaprezentowanej przez nas argumentacji w treści zażalenia i potwierdził poprawność przyjętej wykładni ww. przepisu.

Należy zaznaczyć, iż Sąd również nie zdecydował się uchylić zaskarżonego postanowienia i przekazać do pierwszej instancji w celu ponownego rozpoznania, ale od razu zmienił przedmiotowe postanowienie i umorzył zobowiązania Upadłego bez ustalania planu spłaty przyjmując, iż jest on stale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłaty wierzycieli.

Dzięki umorzeniu zobowiązań bez ustalania planu spłaty nasz Klient uwolnił się od długów  25 maja 2023 r. Postanowienie to jest prawomocne.