Wymogi formalne wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego - zmiany w prawie

Pierwszym wymogiem, który obowiązuje praktycznie od zawsze, a o którym powinien pamiętać wnioskujący o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, jest wymóg zawarcia w nim określonych danych. W każdym z postępowań katalog jest bardzo zbliżony i zawiera między innymi oznaczenie dłużnika (KRS, NIP, wskazanie reprezentantów dłużnika), uprawdopodobnienie, że dłużnik jest w stanie na bieżąco zaspokajać koszty postępowania oraz informację, czy dłużnik w ostatnim okresie zatrudniał określoną liczbę osób lub uzyskiwał określone przychody. Te dane pozwalają sądowi zweryfikować, o jaki podmiot chodzi we wniosku.

Poza wskazaniem dość prostych danych o charakterze identyfikacyjnym, wnioskodawca powinien załączyć też szereg nieco bardziej złożonych informacji. Zazwyczaj przedstawia się je sądowi w postaci załączników, ale nie jest to obowiązkowe. Powinny się w nich znaleźć na przykład wykaz wierzycieli i ich danych czy wykaz wierzytelności spornych. Po zmianach przepisów, które miały miejsce w 2021 r., szczególną uwagę należy natomiast zwrócić na wstępny plan restrukturyzacyjny oraz dołączenie do wniosku poprawnie sporządzonego sprawozdania finansowego.

Do wniosku o otwarcie przyspieszonego postępowania układowego, postępowania układowego oraz sanacyjnego dłużnik jest zobligowany dołączyć wstępny plan restrukturyzacyjny. Dotychczas wstępny plan restrukturyzacyjny zawierał co najmniej analizę przyczyn trudnej sytuacji ekonomicznej dłużnika, wstępny opis i przegląd planowanych środków restrukturyzacyjnych i związanych z nimi kosztów oraz wstępny harmonogram wdrożenia środków restrukturyzacyjnych.

W przypadku przyspieszonego postępowania układowego dłużnik był zobowiązany również do przedłożenia bilansu sporządzonego dla celów postępowania, na dzień przypadający w okresie trzydziestu dni przed dniem złożenia wniosku. Sąd, posiadając tylko te informacje, często miał jednak zbyt mało danych, aby ocenić sytuację dłużnika i podjąć właściwe rozstrzygnięcie w konkretnej sprawie. Na pomoc orzekającym przyszła nowelizacja.

Od 1 grudnia 2021 r. do wstępnego planu restrukturyzacyjnego wnioskodawca musi dołączyć również sprawozdanie finansowe sporządzone na dzień przypadający w okresie trzydziestu dni przed dniem złożenia wniosku. Jednocześnie, w przypadku przyspieszonego postępowania układowego nadal konieczne jest złożenie bilansu sporządzonego dla celów postępowania. Ustawodawca przewidział natomiast, że z przyczyn niezależnych, dłużnik może obiektywnie nie mieć możliwości przygotowania sprawozdania i wprowadził możliwość pominięcia tego wymogu w uzasadnionych przypadkach. Jest to jednak rozwiązanie stosowane tylko wyjątkowo.

Wstępny plan restrukturyzacyjny stanowi jeden z podstawowych dokumentów, na podstawie których sąd ocenia, czy otworzyć postępowanie restrukturyzacyjne, czy też wydać postanowienie w przedmiocie oddalenia wniosku dłużnika. Wstępny plan restrukturyzacyjny powinien być przygotowany w taki sposób, aby rozwiać wszelkie potencjalne wątpliwości sądu, co do możliwości zaistnienia przesłanek negatywnych do otwarcia wybranego postępowania restrukturyzacyjnego. Dotychczasowe minimalne wymagania stawiane przed wstępnym planem restrukturyzacyjnym nie pozawalały na rzetelną weryfikację płynności finansowej dłużnika przez sąd, szczególnie w przypadku postępowania układowego i sanacyjnego, gdzie wierzyciel nie musiał przedkładać bilansu.

Z uwagi na opisane powyżej trudności związane z oceną sytuacji dłużnika przez sąd, ustawodawca podjął decyzję o zwiększeniu wymagań stawianych przed wnioskami o otwarcie postępowań restrukturyzacyjnych i dodał kolejny wymóg formalny, tj. dołączenie do wstępnego planu restrukturyzacyjnego sprawozdania finansowego dłużnika.

Nałożenie na wnioskodawcę nowych obowiązków może ułatwić sądowi ocenę, czy nie zachodzą przesłanki negatywne do otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego. Już obecnie możemy natomiast stwierdzić, iż nowa regulacja  wpłynęła na znaczne zwiększenie nakładu pracy dłużnika koniecznej do przygotowania wniosku o otwarcie jednego z postępowań restrukturyzacyjnych. Już w poprzednim stanie prawnym rzetelne przygotowanie skutecznego wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego wymagało wiele pracy ze strony dłużnika, na co aktualnie nałoży się również konieczność przygotowania całego sprawozdania finansowego. Dodatkowo w przypadku przyspieszonego postępowania układowego powyższe prowadzi do sytuacji, w której należy sporządzić dwa bilanse, jeden dla celów postępowania, a drugi jako element sprawozdania finansowego.

Zadbanie o dochowanie zachowania wymogów formalnych wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego jest kluczowe. Jeśli bowiem wniosek będzie wadliwy, sąd wezwie do uzupełnienia braków, a w dalszej kolejności nawet zwróci wniosek! Boleśnie mogą to odczuć członkowie zarządu spółki, którzy mogą odpowiadać za jej zobowiązania własnym majątkiem.

Skorzystanie z usług profesjonalnego pełnomocnika znacznie zwiększa szanse na poprawne przygotowanie wniosku o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego – zachęcamy do kontaktu, a także do zapoznania się z pełnym zakresem naszego doradztwa – restrukturyzacja firmy to jeden z obszarów naszej specjalizacji.