Wniosek wierzyciela o ogłoszenie upadłości dłużnika - nieoczywiste sposoby dochodzenia wierzytelności
Złożenie przez wierzyciela wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego, nie jest jedyną możliwością dochodzenia wierzytelności. Drugą możliwością jest złożenie przez wierzyciela wniosku o ogłoszenie upadłości. Przedmiotowy wniosek może złożyć niewypłacalny dłużnik lub każdy z wierzycieli osobistych. Celem tego postępowania jest zaspokojenie roszczeń wierzycieli w jak najwyższym stopniu, a jeśli racjonalne względy na to pozwolą – również zachowanie dotychczasowego przedsiębiorstwa dłużnika. Z dniem ogłoszenia upadłości zarząd nad przedsiębiorstwem dłużnika obejmuje syndyk.
Ograniczone wymogi formalne wniosku.
Wierzyciele rzadko posiadają szczegółowe i aktualne dane dotyczące przedsiębiorstwa dłużnika. W rezultacie ustawodawca ograniczył wymogi formalne wniosku o ogłoszenie upadłości do niezbędnego minimum. Wierzyciel powinien we wniosku oznaczyć dłużnika, wskazać miejsce, w którym znajduje się główny ośrodek podstawowej działalności dłużnika, a także wskazać okoliczności, które uzasadniają wniosek i je uprawdopodobnić.
Wierzytelności i należności należy uprawdopodobnić.
We wniosku należy zidentyfikować wierzytelność przysługującą wnioskodawcy, a także przedłożyć dokumenty uprawdopodabniające jej istnienie. Kluczowe dla ogłoszenia upadłości jest również uprawdopodobnienie, iż spełniły się przesłanki uznania dłużnika za niewypłacalnego. Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań przekracza trzy miesiące. Oznacza to, że wobec dłużnika muszą istnieć co najmniej dwie przeterminowane wierzytelności przysługujące dwóm różnym wierzycielom. W przypadku osób prawnych dłużnik jest niewypłacalny również wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający dwadzieścia cztery miesiące.
Przydatne dane ze sprawozdań finansowych.
We wniosku warto również uprawdopodobnić, iż majątek niewypłacalnego dłużnika wystarczy na zaspokojenie kosztów postępowania oraz częściowe zaspokojenie wierzytelności. Jeżeli majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarczy na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarczy jedynie na ich zaspokojenie, sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości. W praktyce, jednak przedsiębiorcy rzadko znajdują się w posiadaniu takich danych o swoich kontrahentach. Pozyskanie tych danych może umożliwić zawarcie wniosku o zabezpieczenie majątku dłużnika przez ustanowienie tymczasowego nadzorcy i zobowiązanie go przez sąd do sporządzenia sprawozdania. Dane zawarte w sprawozdaniu finansowym pozwolą na określenie, czy dłużnik jest niewypłacalny oraz czy jego majątek jest wystarczający na koszty postępowania i częściowe zaspokojenie wierzytelności.
Opłaty.
Od wniosku o ogłoszenie upadłości należy uiścić opłatę stałą w wysokości 1.000,00 zł oraz zaliczkę na wydatki w toku postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości w wysokości jednokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w trzecim kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego. Z wniesionej zaliczki pokryte ewentualne koszty ustanowienia tymczasowego nadzorcy sądowego. Nadto w przypadku, gdy wniosek jest składany za pośrednictwem pełnomocnika należy uiścić również opłatę skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17,00 zł.
Podsumowanie.
Podobnie, jak w przypadku wniosku o otwarcie postępowania sanacyjnego przez wierzyciela osobistego, złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości dłużnika jest rzadko wykorzystywane do dochodzenia wierzytelności, mimo korzyści wynikających z jego charakterystyki. Są to m.in.:
1. stałe koszty złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, niezależne od wysokości wierzytelności;
2. ochrona przed egzekucją indywidulaną prowadzoną przez innych wierzycieli z majątku dłużnika;
3. aktywność wierzyciela w postępowaniu upadłościowym ogranicza się do zgłoszenia wierzytelności syndykowi;
4. równomierny sposób zaspokojenia wierzycieli według kategorii zaspokojenia.
W rezultacie, w przypadku wierzytelności przeterminowanych opiewających na znaczne kwoty, szczególnie gdy są one zabezpieczone na majątku dłużnika, warto rozważyć możliwość złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości i zweryfikować, czy posiadane informacje i sytuacja dłużnika pozwala na skuteczne złożenie przedmiotowego wniosku.
