Tymczasowe zajęcie ruchomości. Uprawnienia urzędów celno-skarbowych
Jak wynika z brzmienia ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, celem regulacji jest zwiększenie efektywności egzekucji administracyjnej należności pieniężnych. Ażeby to osiągnąć wprowadzono uprawnienie dla funkcjonariuszy celno–skarbowych do dokonania tymczasowego zajęcia ruchomości zobowiązanego, jeszcze w trakcie trwania kontroli celno-skarbowej.
Przesłanki zastosowania.
Istotne jest, że tymczasowe zajęcie ruchomości może być wykonane wobec podmiotu zobowiązanego, zdefiniowanego w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2022 r. poz. 479). Co więcej, wobec tego zobowiązanego naczelnik urzędu skarbowego winien prowadzić egzekucję administracyjną na podstawie tytułów wykonawczych obejmujących należności pieniężne łącznie przekraczające 10 000 zł. A zatem, w przypadku braku prowadzenia wobec zobowiązanego egzekucji administracyjnej obejmującej należności przekraczające tą kwotę, nie jest możliwe zastosowanie tymczasowego zajęcia ruchomości.
Do tej kwoty nie wlicza się odsetek z tytułu ich niezapłacenia w terminie, kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych.
Tymczasowemu zajęciu ruchomości podlegają ruchomości zobowiązanego znajdujące się zarówno w jego władaniu, jak i we władaniu innej osoby. Nie podlegają mu natomiast ruchomości o wartości znacznie przewyższającej kwotę potrzebną do zaspokojenia egzekwowanej należności pieniężnej.
Czas trwania.
Tymczasowe zajęcie ruchomości polega na czasowym pozbawieniu zobowiązanego prawa do rozporządzania zajętą ruchomością, nie dłużej jednak niż 96 godzin od chwili podpisania protokołu tymczasowego zajęcia ruchomości przez funkcjonariusza dokonującego tego zajęcia.
Jak wynika z przepisu, skutek zajęcia powstaje z chwilą podpisania protokołu, a nie wydania postanowienia, a zatem nie jest możliwe złożenie środka zaskarżenia od czynności podpisania protokołu, który spowodowałby jego uchylenie lub zmianę.
Skutek tymczasowego zajęcia.
Rozporządzenie ruchomością po jej zajęciu nie ma wpływu na dalszą egzekucję z tej rzeczy. Nabywca rzeczy może uczestniczyć w egzekucji z tej rzeczy lub prawa majątkowego na prawach zobowiązanego. Czynności egzekucyjne podjęte w ramach tej egzekucji są skuteczne wobec zobowiązanego i nabywcy rzeczy.
Brak możliwości zajęcia.
Funkcjonariusz nie dokona tymczasowego zajęcia ruchomości w przypadku:
- gdy zobowiązany okazał funkcjonariuszowi dowody stwierdzające wykonanie, umorzenie, wygaśnięcie albo nieistnienie obowiązku, odroczenie terminu wykonania obowiązku albo rozłożenie na raty spłaty należności pieniężnych;
- gdy ruchomości podlegają wyłączeniu lub zwolnieniu z egzekucji administracyjnej, na mocy przepisów ustawy,
- zwierząt oraz ruchomości ulegających łatwemu zepsuciu.
Dalsze postępowanie.
Niezwłocznie po dokonaniu tymczasowego zajęcia ruchomości funkcjonariusz dokonujący tymczasowego zajęcia ruchomości przekazuje za pomocą środków komunikacji elektronicznej do naczelnika urzędu skarbowego odwzorowanie cyfrowe protokołu tymczasowego zajęcia ruchomości, informacje dotyczące miejsca przechowywania tej ruchomości, imienia i nazwiska lub nazwy dozorcy oraz kosztów faktycznie poniesionych związanych z tymczasowym zajęciem ruchomości.
Organ egzekucyjny po otrzymaniu protokołu tymczasowego zajęcia wydaje postanowienie o:
- zatwierdzeniu w całości tymczasowego zajęcia ruchomości,
- zatwierdzenie w części tymczasowego zajęcia ruchomości,
- odmowie zatwierdzenia tymczasowego zajęcia ruchomości.
W przypadku wydania postanowienia o odmowie zatwierdzenia tymczasowego zajęcia ruchomości albo niewydania postanowienia w sprawie zatwierdzenia tymczasowego zajęcia ruchomości, tymczasowe zajęcie ruchomości podlega uchyleniu z mocy prawa, a tymczasowo zajęte ruchomości - niezwłocznemu zwrotowi zobowiązanemu.
