Ochrona dłużnika w postępowaniu o zatwierdzenie układu - po zmianach
W toku postępowania o zatwierdzenie układu dłużnik zawiera układ z wierzycielami w wyniku samodzielnego zbierania głosów przez dłużnika co odbywa się poza sądem. Postępowanie to w najmniejszym stopniu ingeruje w strukturę przedsiębiorstwa i toczy się w zasadzie bez udziału sądu. W dniu 1 grudnia 2021 r. weszły w życie istotne zmiany dotyczące tegoż postępowania, w szczególności znacznie rozszerzono zakres ochrony dłużnika.
Dzień uzyskania ochrony przez dłużnika.
Aktualnie niewypłacalny lub zagrożony niewypłacalnością dłużnik uzyskuje szeroką ochronę od dnia dokonania obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego do dnia prawomocnego umorzenia postępowania w przedmiocie rozpoznania wniosku o zatwierdzenie układu albo zakończenia postępowania o zatwierdzenie układu. W rezultacie ochrona ta obejmuje niemal całe postępowanie. Należy przy tym pamiętać, iż od dnia obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego rozpoczyna bieg czteromiesięczny termin na złożenie do sądu wniosku o zatwierdzenie układu, po jego bezskutecznym upływie skutki obwieszczenia wygasają.
Zakres ochrony.
Istotne zmiany zostały przez ustawodawcę dokonane również w zakresie możliwych obszarów ochrony. Rozszerzeniu zakresu ochrony towarzyszy również ograniczenie zarządu dłużnika nad przedsiębiorstwem do czynności zwykłego zarządu. Czynności przekraczające zwykły zarząd będą wymagały zgody nadzorcy układu.
Umowy o istotnym znaczeniu.
W pierwszej kolejności ochronie podlegają umowy o istotnym znaczeniu dla funkcjonowania przedsiębiorstwa. We wskazanym powyżej okresie, co do zasady nie jest możliwe wypowiedzenie przez kontrahenta umowy najmu lub dzierżawy lokalu lub nieruchomości, w których jest prowadzone przedsiębiorstwo dłużnika, umowy kredytu w zakresie środków pozostawionych do dyspozycji kredytobiorcy przed dniem otwarcia postępowania, umowy leasingu, ubezpieczeń majątkowych, umowy rachunku bankowego, umowy poręczenia, umowy obejmującej licencje udzielone dłużnikowi, gwarancji lub kredytyw wystawionych przed dniem obwieszczenia, a także innych umów o podstawowym znaczeniu dla prowadzenia przedsiębiorstwa. Spis umów o podstawowym znaczeniu dla prowadzenia przedsiębiorstwa dłużnika sporządza nadzorca układu i składa do akt w terminie trzech tygodni od dnia obwieszczenia.
Ochrona przed egzekucją.
Nadto dłużnikowi przysługuje również szeroka ochrona przed egzekucją. W rezultacie postępowanie egzekucyjne skierowane do majątku dłużnika wszczęte przed dniem obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego ulega zawieszeniu z mocy prawa z dniem obwieszczenia. Sumy uzyskane w zawieszonym postępowaniu egzekucyjnym, a jeszcze niewydane wierzycielom przelewa się na rachunek bankowy dłużnika po dokonaniu obwieszczenia. Po dniu obwieszczenia o ustaleniu dnia układowego niedopuszczalne jest skierowanie egzekucji do majątku dłużnika oraz wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu roszczenia lub zarządzenia zabezpieczenia roszczenia. Powyższe wyłączenia nie dotyczą egzekucji świadczeń alimentacyjnych oraz rent z tytułu odszkodowania za wywołanie choroby, niezdolności do pracy, kalectwa lub śmierci oraz z tytułu zamiany uprawnień objętych treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę.
Podsumowanie.
W rezultacie wprowadzone zmiany dotyczące zakresu ochrony dłużnika pozwolą na ograniczenie ryzyka zniweczenia procedury oddłużeniowej na skutek indywidualnych działań wierzycieli, które mogą utrudnić lub wręcz uniemożliwić skuteczne przeprowadzenie postępowania. Jednocześnie postępowanie to prowadzone jest w zasadzie bez udziału sądu, co umożliwia szybsze rozpoczęcie i sfinalizowanie procedury.
